Zasada waloryzacji umów. Jak będzie wyglądać specustawa?
Ministerstwo Rozwoju i Technologii pracuje nad przepisami przewidującymi waloryzację niektórych kontraktów w ramach zamówień publicznych. Sylwia Zielezińska, partnerka w Rö odpowiedzialna za praktykę budowlaną oraz prawa zamówień publicznych, tłumaczy obowiązujące przepisy i proponuje rozwiązania na przyszłość.
Zainicjowana w MRiT nowelizacja prawa zamówień publicznych ma usprawnić systemowo proces realizacji przyszłych umów, a w szczególności ograniczyć problem braku w umowach stosownych klauzul waloryzacyjnych. Zamieszczanie w zawieranych umowach klauzul waloryzacyjnych ograniczy spory pomiędzy stronami umów na tle waloryzacji wynagrodzeń wykonawców.
Zmiana będzie polegać na rozszerzeniu katalogu umów objętych obowiązkiem wprowadzenia klauzuli waloryzacyjnej o umowy na dostawy oraz umowy na roboty budowlane i usługi zawarte na okres dłuższy niż 6 miesięcy (obecnie jest to 12 miesięcy).
W opinii Urzędu Zamówień Publicznych już dziś w prawie zamówień publicznych są rozwiązania pozwalające stronom na zmianę umowy, w tym terminu jej realizacji lub wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy w przypadku, gdy doszło do nieprzewidzianych zmian w otoczeniu gospodarczym. Interpretacja starych przepisów przez Urząd Zamówień Publicznych teoretycznie wskazuje, że problemu wprowadzania zmian w starych kontraktach, tj. zawartych przed 1 stycznia 2021 r., nie ma.
– Do umów zawartych przed wspomnianą datą nie ma zastosowania mechanizm waloryzacji przewidziany w nowym prawie zamówień publicznych. Artykuł 91 ustawy wprowadzającej nową ustawę PZP z 2019 roku wskazuje, że do umów w sprawie zamówienia publicznego zawartych przed 1 stycznia 2021 r. stosuje się przepisy dotychczasowe. Stara ustawa PZP przewiduje pewną furtkę dla zmian umowy. Dopuszcza bowiem waloryzację w przypadku nadzwyczajnej zmiany okoliczności w stosunku do tych, które istniały w momencie jej zawierania – tłumaczy Sylwia Zielezińska, radca prawny.
Proponuje również, by w ramach uregulowania mechanizmu waloryzacji przygotować wytyczne dla sektora publicznego, kiedy i na jakich warunkach zamawiający publiczni mogliby dokonywać zmian umów. Takie dookreślenie mechanizmu pozwoliłoby zamawiającym publicznym na podjęcie decyzji co do podwyższenia wynagrodzenia wykonawców przy uwzględnieniu dyscypliny finansów publicznych. Jednocześnie specustawa określająca obligatoryjne warunki waloryzacji już zawartych umów powinna obejmować zapewnienie środków finansowych dla podmiotów publicznych, aby mogli regulować te zobowiązania.
